Cơm nhà vương nắng hè, có tiếng lòng ai nao nức kỉ niệm xưa!

🌱Những món ăn trong mùa hè này, bạn thích nhất là làm món gì đãi mình?

Hiếm hoi có một ngày hè dịu mát! Cơn mưa tối qua đã khiến bầu trời từ nền xanh mây trắng thành một lớp đùng đục như màu của những túi nilon bạc do nhiều đời sử dụng. Những vệt mây hiếm hoi nổi lên, bất động, thừng thững. Không khí như ướp hương lá cây, loang loảng mùi cỏ mầm mới trồi lên khỏi mặt đất. Mấy hạt giống được gieo cách đây 5-6 ngày trong hộp sữa 1 lít đã cũ, đến giờ mới âm thầm dựng nhau dậy. Như một màn diễu chinh bị tắt tiếng, các hạt mầm không reo hò như lũ chim chóc ngoài kia mà đồng loạt thay y phục xanh mướt, vẫy tay chào đón tiết trời thoáng đãng.

Đã 10h trưa, một giấc ngủ hiếm hoi êm ả thế này! Vừa hay, chiếc bụng lọc cọc như phát hiện ra mất “trộm”, tôi cảm thấy mình đói! Cần có niềm cảm hứng nấu ăn nào đó. Thế là, mình lôi những tấm ảnh chụp ở một ngày hè đã xa…

Ở một thân, việc bếp núc không còn là một việc cần giám sát trong ngày mà giống như một hoạt động mang tính chiêm nghiệm. Mình nấu, mình thưởng và mình suy ngẫm. Như một dòng nước cứ thuận mà trôi. Thời tiết nóng nực mà tâm trạng bực dọc là phát hiện ra ngay! Cái chảo cứ kêu lẻng xẻng! Cái dao thì cứ lục cục! Bữa ăn đáng nhẽ nấu trong 1 giờ mà 2 tiếng vẫn còn loáy hoáy. Do thế hãy đối xử với mình những món ngon một chút, cho tấm thân được nguyên lành, nhé!

Đối với tôi, món ước ao nhất mỗi dịp hè là nõn khoai kho ba chỉ với sấu. Một món ăn cực kì dân dã. Dù ăn nóng hay để lạnh mấy ngày vẫn ngon. Khi ăn cứ thấy deo dẻo, mà mằn mặn, lúc ăn vì sợ hết phải cắn dè từng miếng một. Món này, “sang” thì một mùa hè ăn được 2-3 lần, còn “khó” thì phải đợi thêm một mùa hè nữa. Cũng như năm nay, dịch dã bấp bênh, mình cũng chỉ còn nằm kể cho các bạn món kèm chữ “Duyên” mà thôi!

Món này, hồi còn cong mông đạp xe đi học, đã được nếm rồi nghiện mất. Những hôm trưa nắng đổ lửa, hớt ha hớt hải về nhà, nhìn thấy mâm cơm có bát nõn khoai kho sẵn với rau muống luộc cùng nước chua là hả lòng hả dạ lắm! Cũng vì ăn sẵn thế mà trong rất nhiều năm, mình chả biết hình dáng lúc nó còn chưa vào nồi ra sao. Cuối cùng phải rình thêm mấy mùa nữa, mới chụp được tấm ảnh mà các bạn có thể xem phía dưới. Chúng cứ cuộn tròn, dài, trông dễ thương hết sức.

• 

• 

• 

Sự tích nõn khoai từ đâu mọc ra luôn là một điều ẩn giấu thần thánh! Cái người nấu cũng không biết mà có lẽ bà quan tâm nhiều hơn tới số tiền “sụt” sau mỗi lần đi chợ. Vô tình làm sao, nó lại là điều may mắn, bởi chỉ cần 10-15 nghìn tiền nõn, thêm vài quả sấu và 2-3 lạng thịt mỡ, đã được âu kho vừa lưng 2 bữa. Bàn tay người đàn bà ấy kì diệu lắm! Chi chít những lỗ to nhỏ, sần sần trên đầu, có chỗ gần khe móng mà gai đâm sưng mủ; thế mà qua đôi tay ấy, cứ biết bao những đĩa, tô đầy ắp thức quà được bày lên. Những món đồ giản dị, đậm đà vị tự thân làm cả tuổi thơ không một lần bị dụ dỗ bởi hàng cơm bán nước bên ngoài. Nơi mình ở, nõn khoai rất ít, chắc chắn không bao giờ là mặt hàng được bày bán thường xuyên. Mà vì hiếm, người mua ít, không ai biết làm mấy nên lại càng ít người dùng bữa. Nếu như thịt kho tàu, cá kho tộ, giò chả kho nước tương được đông đảo người trả lời có rành, thì nõn khoai – cái thứ xoắn tít mà đen đen cả nồi chả mấy ai có cảm tình.

Nõn khoai được ngắt đi lúc lá còn non. Hè về, khi ra ngoài chợ, nếu thấy, thì chắc là có duyên đấy! Nhẹ nhàng mang về, rồi rửa qua làn nước sạch. Chuẩn bị một cái nồi. Rồi xếp bằng một lớp thịt lợn ba chỉ, một lớp nõn, và thêm vài quả sấu đã đập dập. Nêm gia vị không cần cầu kì, chỉ với muối và mắm hòa vào tẹo nước thì đã tạo ra mùi vị đặc trưng lắm rồi! Khi kho, lúc sôi mắt cá thì hạ nhỏ lửa, cứ liu riu như thế từ 30’ hoặc hơn. Người ta thường bảo, không được dùng đũa gỗ để động khi đun, không sẽ bị ngứa! Thực ra cũng chả cần phải động, nếu muốn thử cứ dùng cái thìa inox nhỏ, múc miếng bé rồi nếm cũng được. Canh nồi kho đến khi cạn nước và mùi thơm dậy lên. Lúc đó nõn đã thấm và quyện hết cái vị béo của thịt mỡ. Không chịu được mà ăn nóng, thì nhón một miếng! Hít hà lúc còn thơm, cảm nhận mùi nóng và ẩm. Sẽ thấy mùi thơm đậm của nước mắm, dịu thanh của sấu chua và beo béo của mỡ ba chỉ.

Hít rồi thì cần đợi chờ chi nữa, nhấm nháp miếng nõn khoai ấy vào miệng, đẫm mùi hương. Chà! Nó cứ deo dẻo, mịn màng. Cắn từng chiếc xoắn nhẹ của nó, thấy cuốn trôi những mượt mà, ngầy ngậy vào bụng. Người ta nói, tốt cá vạ cơm, món này cũng không phải ngoại lệ. Niêu nõn khoai kho thành thì nồi cơm cũng hết. Bởi ngay cái lúc ta thưởng hết cái mùi vị của nõn khoai kho ấy, tức thì, ta sẽ thèm một bát cơm trắng, một miếng rau muống luộc, vài quả cà bổ đôi ngâm chua với tỏi ớt, riềng.

Sau khi dùng bữa, nếu còn mà muốn thưởng được lâu, bạn đừng ngần ngại cho vào một âu gốm mộc, đậy nắp cẩn thận rồi rinh vào tủ mát. Dù để đến hôm sau, bạn hãy cứ yên tâm là cái nền cấu trúc của nõn khoai sẽ vẫn nguyên vẹn. Kể cả khi mỡ có đóng một lớp váng mỏng trắng trên mặt cũng không sao cả. Đặt lên miếng cơm nóng sẽ mềm ngay!

Nếu thử ăn miếng nõn khoai lạnh, xin cũng đừng cảm thấy ngạc nhiên mà lạ miệng. Vì lúc ấy, nó không còn mềm mướt như mây nữa. Nó hơi rắn lại, chắc đi, cô hơn cái vị xung quanh nó. Nó dai dai, dinh dính giữa hai hàm răng nhưng vẫn chua nhẹ, beo béo cuốn lấy cuống lưỡi, liếm lên đầu môi vẫn còn vương vấn. Còn em ba chỉ nữa cũng đừng quên! Trên thân có thể dính lấy mấy miếng sấu nhỏ đã nhừ. Sấu chín sẽ có một vị ngọt rất nhẹ, chua dịu. Sấu chả bao giờ đánh ghen với em “ba”, mà chỉ đỡ đần, ân cần dắt tay nhau qua vùng vị giác rộng lớn trên thảm cỏ trắng ngọc mùi gạo sữa.

Thường khi kết thúc một bữa ăn như thế, lòng tôi cảm thấy viên mãn như để một lớp lụa trên bụng. Mát lành, dễ chịu và nhẹ nhàng nơi khoang miệng; tưởng chưa ăn gì mà bụng đã lưng lưng. Nồi cơm đã vơi đi một nửa. Nếu muốn thưởng cầu kì hơn, bạn nhớ rắc chút mè mới rang lên âu cơm ấy, sẽ dậy mùi bùi ngậy, lại thêm tiếng tóp tép vui tai. Giấc thích hợp là ăn vào trưa, ngồi cùng nhau quây quần hay tự an lành một mình ngắm khung cửa sổ nắng bên ngoài. Bát cơm để xuống thì tráng miệng với bát canh chua sấu. Mi mắt đã xâm xấp lại rồi đấy! Tán chuyện 15 phút đã rồi rửa nhanh mấy cái bát cho thoải bụng hẵng nằm chợp mắt nhé!

Còn thân mình, ai chà! Cũng phải đi nấu cơm đây.

Lơ Mơ